Μια ομάδα ερευνητών από το Gembloux Agro-Bio Tech (Πανεπιστήμιο της Λιέγης στο Βέλγιο), μετά από σειρά πειραμάτων κατάφεραν και ανέπτυξαν βιοζιζανιοκτόνα βασισμένα σε αιθέρια έλαια. Για την εμπορική εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων τους, ίδρυσαν μια start-up επιχείρηση με το όνομα Apeo (Agronomical Plant Extracts & Essential Oils). Τα βιοζιζανιοκτόνα με αιθέρια έλαια αποτελούν μια φυσική εναλλακτική λύση στα χημικά φυτοϋγειονομικά προϊόντα,.συμπεριλαμβανομένων και των προϊόντων που έχουν σαν βάση τη γλυφοσάτη. Αν και είναι απίθανο να κυκλοφορήσουν πριν από το 2023,.θεωρούνται ήδη μια υποσχόμενη λύση για τη γεωργία και ένα σημαντικό βήμα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Για το σκοπό αυτό έχουν επιλεγεί τρία αιθέρια έλαια, τα οποία έχουν δοκιμαστεί σε πολλές καλλιέργειες και το αποτέλεσμα τους είναι να σκοτώσουν τα ζιζάνια σε 16 ώρες από την εφαρμογή τους. Ωστόσο συνιστώνται δυο εφαρμογές για να αποφευχθεί η εκ νέου ανάπτυξη. Σε αντίθεση με τη γλυφοσάτη που αποτελεί ένα ζιζανιοκτόνο που δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ των φυτών,.τα αιθέρια έλαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βάση για την ανάπτυξη των λεγόμενων επιλεκτικών ζιζανιοκτόνων, που επιτίθενται δηλαδή, μόνο σε συγκεκριμένα είδη.
Προς το παρόν τα βιοζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιούνται είναι δύο: Το ένα με βάση το πελαργονικό οξύ (εκχύλισμα γερανιού) και το άλλο με βάση το οξικό οξύ (που προέρχεται από το ξίδι). Αυτή η ανακάλυψη προσφέρει νέες ευκαιρίες όχι μόνο στη γεωργική βιομηχανία. “Στόχος μας είναι να αναπτύξουμε αυτά τα ζιζανιοκτόνα όχι μόνο για τους αγρότες. Η ιδέα είναι να χρησιμοποιηθούν όπως χρησιμοποιείται και η γλυφοσάτη για να αφαιρούν ζιζάνια ακόμα και σε δρόμους ή χλοοτάπητες” αναφέρει ο Simon Dal Maso, ερευνητής στο Gembloux.
Μετά από δοκιμές σε περιβάλλον θερμοκηπίου, τρία αιθέρια έλαια αναμίχθηκαν και δοκιμάστηκαν επιτυχώς το 2018, το 2019 και το 2020 στο Βέλγιο, τη Νότια Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η φόρμουλα η οποία έχει κρατηθεί κρυφή κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τον Δεκέμβριο του 2019. “Από το 2021, οι δοκιμές επεκτάθηκαν και σε καλλιέργειες αγρού. Για τα αμπέλια, εξετάζονται δύο φόρμουλες, ένα προϊόν για έλεγχο των ζιζανίων στην αρχή της σεζόν ή το φθινόπωρο και ένα δεύτερο για την εποχή του βλαστολογήματος”.προσθέτει ο Haïssam Jijakli, καθηγητής Αστικής Γεωργίας και Παθολογίας φυτών στο πανεπιστήμιο της Λιέγης. Οι δοκιμές για την έγκριση του βιοζιζανιοκτόνου ως αμπελουργικό προϊόν θα ξεκινήσουν φέτος, με την κυκλοφορία του στην αγορά να αναμένεται το 2026, κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, “στο τμήμα των premium σκευασμάτων”.
Και ενώ η τεχνολογία είναι πολλά υποσχόμενη, όσοι γνωρίζουν την τιμή των αιθέριων ελαίων είναι επιφυλακτικοί. “Τα αιθέρια έλαια είναι πράγματι ακριβά,.αλλά έχουμε αναπτύξει μια οργανική ουσία χρησιμοποιώντας ένα πολύ αραιωμένο έλαιο το οποίο όμως εξακολουθεί να έχει ενεργές ιδιότητες. Αυτό μειώνει το τελικό κόστος και σημαίνει ότι μπορούμε να είμαστε οικονομικά ανταγωνιστικοί σε σχέση με τη γλυφοσάτη” διευκρινίζει ο Jijakli.
Η εργαστηριακή έρευνα ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια,.πολύ πριν ξεσπάσει η διαμάχη για την γλυφοσάτη και θα περάσουν ακόμη τουλάχιστον δύο χρόνια για να διατεθούν στην αγορά κάποια από αυτά τα βιοζιζανιοκτόνα. Πρέπει να πάρουν την ευρωπαϊκή έγκριση περνώντας τις δοκιμές τοξικότητας.(να μην είναι δηλαδή επιβλαβή για τον άνθρωπο) και τις δοκιμές οικοτοξικότητας (να μην είναι επιβλαβή για το περιβάλλον). “Αυτά τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται ήδη στον τομέα της ιατρικής,.επομένως δεν έχουμε καμία ανησυχία ότι αυτά τα προϊόντα μπορούν να μολύνουν τη χλωρίδα και την πανίδα” καταλήγει ο Jijakli.
ΠΗΓΗ: Wallonia.be, Vitisphere
Κάποιες από τις πρόσφατες δημοσιευμένες έρευνες για τη χρήση των αιθέριων ελαίων για τον έλεγχο των ζιζανίων:
1
2
3
✒️ Δημήτρης Καραχάλιος, ΟΙΝΟΛΟΓΟΣ