✒ Απόδοση και επιμέλεια: Δημήτρης Καραχάλιος, Οινολόγος.
Καθώς η αλλαγή του κλίματος καταστρέφει οικοσυστήματα και αναγκάζει την αμπελουργία να “πάρει τα βουνά”, μια νέα θεωρία γεννήθηκε η οποία πιστεύει ότι οι παραδοσιακές διαφορές των οίνων του Παλαιού και Νέου κόσμου σύντομα θα είναι ξεπερασμένες. «Οι οίνοι έχουν κατηγοριοποιηθεί εδώ και πολύ καιρό σε Παλαιός και Νέος κόσμος» αναφέρει η Lettie Teague δημοσιογράφος της Wall Street Journal «αλλά αναρωτιέμαι πόσο χρήσιμη και ακριβής είναι πλέον αυτή η διαφοροποίηση».
Είναι μια λογική ερώτηση. Αν και η κλιματική αλλαγή αποδεικνύεται με βάση τα μοντέλα ότι θα είναι καταστροφική για την αμπελουργία στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, δεν αποτελεί τον μοναδικό παράγοντα που “ξανασχεδιάζει” τον οινικό χάρτη. Η τεχνολογία αναπτύσσεται, οι οινοπαραγωγοί ανταλλάσσουν τεχνογνωσία και οι γεύσεις όπως και οι εμπορικές σχέσεις εξελίσσονται.
Για ορισμένους καταναλωτές οίνου η φράση “νεοκοσμίτικος” οίνος αυτομάτως ταυτίζεται με οίνους συγκεκριμένου χαρακτήρα (πιο φρουτώδεις και με μεγαλύτερο αλκοολικό τίτλο) αλλά και με συγκεκριμένες ποικιλίες σταφυλιών. Σε αντιδιαστολή με τη λιγότερο χρησιμοποιούμενη φράση “παλαιοκοσμίτικος” οίνος.που ταυτίζεται με οίνους που δίνουν έμφαση στα χαρακτηριστικά του τόπου στον οποίο παράγεται, έχουν λιγότερο αλκοόλ και είναι λιγότερο φρουτώδη. Η Christophe Rebut της εταιρείας εισαγωγέων French Flair Food & Wine δηλώνει: «Νομίζω ότι οι οίνοι του Παλαιού κόσμου εξακολουθούν να έχουν αυτή τη φρεσκάδα και την ισορροπία, αλλά έχω παρατηρήσει μια αλλαγή και στους οίνους του Νέου κόσμου. Είναι πλέον πιο ισορροπημένοι, αλλά αναρωτιέμαι αν αυτό συμβαίνει επειδή οι οινοποιοί γίνονται όλο και καλύτεροι».Η δεξιότητα σίγουρα παίζει κάποιο ρόλο. Παλαιός και Νέος κόσμος έχουν επιπλέον οι διαφορές στο στυλ των οίνων που έχουν προκύψει από την παράδοση, από τις προτιμήσεις των καταναλωτών και φυσικά από τις συνθήκες καλλιέργειας. Καθώς αυτοί οι παράγοντες αλλάζουν, το ίδιο συμβαίνει και με τις διαφορές των αμπελουργικών περιοχών. Ο Dirk Würtz, ένας οινοδημοσιογράφος και έμπορος οίνων, δήλωσε στους New York Times με αφορμή τον ιστορικά υψηλό σε παραγωγή και ποιότητα τρύγο στην περιοχή Mosel της Γερμανίας:.«Είμαστε οι μεγάλοι νικητές της κλιματικής αλλαγής. Ξέρω ότι είναι αηδιαστικό να το πεις, αλλά είναι η αλήθεια».
Οι κλιματικές αλλαγές έχουν προκαλέσει καταστροφικούς καύσωνες, ξηρασία, πυρκαγιές, πλημμύρες και καταστροφικούς ανοιξιάτικους παγετούς. Υπάρχει όμως και μια άβολη αλήθεια: οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν ωφελήσει τις συνθήκες αμπελοκαλλιέργειας σε ορισμένες περιοχές. Το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσουν αυτές οι θετικές επιδράσεις είναι υπό συζήτηση μια που οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής φαίνεται να επιταχύνονται, αλλά μέχρι τότε,.βλέπουμε ότι τα σταφύλια της Γερμανίας ωριμάζουν και καταφέρνουν να παράγουν ξηρό οίνο, κάτι που για τις προηγούμενες γενιές φάνταζε απίθανο. Επίσης οινοποιεία που παράγουν αφρώδεις οίνους εμφανίζονται στην Αγγλία αφού σε φημισμένες περιοχές.όπως η Champagne και το Barolo οι ζεστές χρονιές γίνονται όλο και πιο συχνές. Το 2018 ο Klaus Peter και η Julia Keller οινοποίησαν σε μια περιοχή της Νορβηγίας.που μέχρι τώρα ήταν γνωστότερη για τα χειμερινά σπορ παρά για τους οίνους της. Η Keller δήλωσε για αυτό «Αυτή η συγκομιδή είναι όμορφη και ταυτόχρονα τρομακτική».Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι εμφανής και σε άλλα μέρη με μακρά παράδοση στην αμπελοκαλλιέργεια όπως η κοιλάδα του Λίγηρα στη Γαλλία. Στις περιοχές Anjou και Touraine που καλλιεργείται ευρέως το Chenin Blanc κάποτε το.“στοίχημα” που θα έπρεπε να κερδίσουν οι αμπελοκαλλιεργητές, ήταν τα σταφύλια τους να φτάσουν στην πλήρη ωρίμανση. Τη δεκαετία του 1980 ο τρύγος για το Chenin σε μέρη όπως το Vouvray,.το Montlouis-sur-Loire και το Savennières λάμβανε χώρα στα μέσα Οκτωβρίου. Τώρα στα ίδια μέρη ο τρύγος γίνεται ένα μήνα νωρίτερα, στα μέσα του Σεπτέμβρη.
Όλες οι προαναφερθείσες κλιματικές αλλαγές έχουν επηρεάσει έντονα και το στυλ των οίνων στις αντίστοιχες περιοχές. Οι οίνοι που παράγονται σε αυτά τα μέρη μπορούν ακόμα να διαθέτουν ποικιλία διαφορετικών χαρακτηριστικών,.αλλά διαφέρουν από τους παραδοσιακούς οίνους με τους οποίους είχαμε ταυτίσει τις περιοχές. Παράδειγμα αποτελεί ένα Chenin Blanc που εάν τα σάκχαρα του ζυμωθούν πλήρως ο οίνος θα έχει υψηλά επίπεδα αιθανόλης. Κάποιοι οίνοι από το Savennières εμφιαλώνονται πλέον σε τακτική βάση σε περιεκτικότητες αιθανόλης που φτάνουν ή και ξεπερνάνε το 15% κ.ο. Οι οίνοι αυτοί με το γεμάτο στόμα τους, θυμίζουν περισσότερο τους “νεοκοσμίτικους” οίνους.παρά τους κομψούς γαλλικούς οίνους της κοιλάδας του Λίγηρα. Ο Jacky Blot φημισμένος οινοπαραγωγός του Domaine de la Taille Aux Loups στο Montlouis-sur-Loire αναφέρει.«Πριν από 15 χρόνια οι παραγωγοί αναζητούσαν περισσότερη ωριμότητα στα σταφύλια τους. Τώρα λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη η ωρίμανση είναι εύκολη και ψάχνουν πλέον κάτι άλλο».Από την άλλη, ορισμένοι επαγγελματίες από τις Η.Π.Α. δε συμφωνούν με την πλήρη κατάργηση του διαχωρισμού “Παλαιός και Νέος κόσμος”. Ο David Foss διευθύνων σύμβουλος στο εστιατόριο και wine bar LaLou στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης λέει ότι.«ενώ τα στυλ των οίνων και το κλίμα έχει αλλάξει και στον Παλαιό και στο Νέο κόσμο μετριάζοντας τις διαφορές, η διάκριση πάντα θα υπάρχει. Θα υπάρχει πάντα η παραδοσιακή Βουργουνδία, το Barolo και το Μπορντό. Παρότι η αλλαγή του κλίματος αύξησε το βαθμό ωριμότητας και το συνολικό αλκοολικό τίτλο,.οι οίνοι αυτών των περιοχών κατέχουν ακόμα ολοφάνερα την αίσθηση του τόπου που παράγονται».
Η Victoria James συγγραφέας του βιβλίου Wine Girl και υπεύθυνη για τα αλκοολούχα ποτά στο εστιατόριο Cote της Νέας Υόρκης δηλώνει.«Πιστεύω ότι η διάκριση μεταξύ των οίνων του Παλαιού και του Νέου κόσμου παραμένει αρκετά ξεκάθαρη. Ειδικά στα κομμάτια που αφορούν τη τοπογραφία, την ηλικία των αμπελώνων, τους τύπους εδαφών και τους αιώνες παράδοσης».Ποια όμως είναι η θέση των ανθρώπων που οινοποιούν και στο Νέο και στον Παλαιό κόσμο; Ο Vincent Carême είναι μια τέτοια περίπτωση αφού είναι οινοποιός στο Vouvray,.και επίσης έχει εργαστεί πάνω στην ποικιλία Chenin Blanc και στην κοιλάδα του Λίγηρα αλλά και στη Νότια Αφρική. «Η διαφορά μεταξύ Παλαιού και Νέου κόσμου είναι και θα γίνεται μικρότερη από πριν» αναφέρει,.όπως επίσης ότι «το κλίμα μπορεί να αλλάζει ταχύτατα αλλά οι συνήθειες δεν αλλάζουν τόσο γρήγορα».
ΠΗΓΗ: WineEnthusiast by Jason Wilson
→ Διαβάστε επίσης: Μπορείτε να διακρίνετε ποια ποικιλία αμπέλου καλλιεργείται σε έναν αμπελώνα;