Η Νέα Ζηλανδία έχει αποφασίσει η αμπελοκαλλιέργεια της να βαδίσει σε “φυσικά” μονοπάτια. Αποτέλεσε την πρώτη παγκόσμια προσπάθεια βιομηχανίας οίνου να στραφεί σε ένα πρόγραμμα αειφορίας με χρονιά εκκίνησης το 1997. Μετά από 20 χρόνια λειτουργίας του προγράμματος πιστοποίησης “Sustainable Winegrowing New Zealand (SWNZ)” το 98% των αμπελώνων έχει ενταχθεί στην αειφόρο αμπελουργία, ενώ ένα 7% λειτουργεί κάτω από αναγνωρισμένα προγράμματα βιολογικής πιστοποίησης. Μέσω του προγράμματος αυτού, η αειφόρος αμπελουργία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της βιομηχανίας οίνου της Νέας Ζηλανδίας, με τους οινοποιούς να δεσμεύονται να σεβαστούν τη φύση που περιβάλει τα αμπέλια τους, παράγωντας παράλληλα οίνους υψηλής ποιότητας που βοηθούν τις τοπικές επιχειρήσεις και τις τοπικές κοινότητες να ακμάσουν. Οι πέντε τομείς στους οποίους έχει εστιάσει ο εθνικός οργανισμός New Zealand Wine για να επιτύχει τους στόχους της αειφορίας και είναι συμβατοί με τους στόχους που έχει θέσει και ο ΟΗΕ αφορούν:
A. τη χρήση του νερού
B. τη διαχείριση των αποβλήτων
C. τη διαχείριση ζιζανίων και ασθενειών
D. τη δράση για το μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και
E. τους ανθρώπους της βιομηχανίας οίνου
A) Αναλυτικότερα όσον αφορά τη χρήση του νερού ο στόχος της Νέας Ζηλανδίας είναι να γίνει η χώρα με την αποτελεσματικότερη χρήση νερού στην αμπελοκαλλιέργεια. Η χώρα είναι πλούσια σε νερό με πάνω από 50 κεντρικούς ποταμούς, 770 λίμνες και άφθονες βροχοπτώσεις. Το νερό είναι φυσικός πόρος ζωτικής σημασίας για την αμπελοκαλλιέργεια και κατά προέκταση και της βιομηχανίας οίνου. Χρησιμοποιείται στην άρδευση, στην προστασία των αμπελώνων από τον παγετό και στις οινοποιητικές δραστηριότητες. Για αυτό και είναι σημαντικό, τα οινοποιεία να ελαχιστοποιούν την χρήση των υδάτων και να προστατεύσουν τους υδροφόρους, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει καθαρό νερό και για τις επόμενες γενιές. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εστιάζοντας σε τέσσερα κρίσιμα σημεία:
• Στην αποτελεσματική χρήση του νερού σε όλους τους τομείς που χρησιμοποιείται
• Στην προσπάθεια για βελτίωση της ποιότητας του νερού στα χαμηλότερα σημεία των επίγειων υδροφόρων
• Στην έρευνα για αποτελεσματική αποκατάσταση των υδάτινων οικοσυστημάτων
• Στην εξάλειψη της χρήσης χημικών και άλλων πρόσθετων που μπορούν να υποβαθμίσουν την ποιότητα του νερού εάν δεν εναποθετηθούν σωστά.
Το 99% των πιστοποιημένων SWNZ αμπελώνων και οινοποιείων (αφορά 1349 αμπελώνες και 160 οινοποιεία) έχουν βελτιώσει την απόδοση των συστημάτων ύδρευσης μέσω παρακολούθησης και συχνής συντήρησης.
B) Η γεωργική και μεταποιητική γεωργική παραγωγή δημιουργεί απόβλητα. Ο στόχος των οινοποιείων της Νέας Ζηλανδίας είναι η μείωση του όγκου, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίηση τους ώστε τα απόβλητα να αποτελέσουν χρήσιμη ύλη. Τα κρίσιμα σημεία για να επιτευχθεί ο στόχος της ελαχιστοποίησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τα υλικά που χρησιμοποιούνται, είναι:
• Η μείωση των χημικών υπολειμμάτων, των πλαστικών μίας χρήσης, της επεξεργασμένης ξυλείας και των αποβλήτων που αποθέτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής
• Η ανάπτυξη της έρευνας στην αντιρρυπαντικής τεχνολογία για τα ακίνδυνα αλλά και τα επικίνδυνα απόβλητα
• Η βελτίωση της αποτελεσματικότητος της αλυσίδας εφοδιασμού
Το 99% των μελών της SWNZ έχει υλοποιήσει το πρόγραμμα μείωσης/ανακύκλωσης αποβλήτων (αφορά 1676 αμπελώνες και 159 οινοποιεία).
C) Βασική προϋπόθεση για την ποιότητα του οίνου είναι η καλή υγιεινή των σταφυλιών, κάτι που απαιτεί να είναι απαλλαγμένα από ασθένειες. Η βιομηχανία οίνου της Νέας Ζηλανδίας έχει μια πιο ολιστική και ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση των ζιζανίων και των ασθενειών στο αμπέλι. Τα κρίσιμα σημεία για την μείωση και το μετριασμό των επιπτώσεων από τις ασθένειες είναι:
• H εκπαίδευση των μελών στην κατεύθυνση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των επιβλαβών για το αμπέλι οργανισμών και η αντιμετώπιση της δημιουργίας ανθεκτικότητας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η συνεχής χρήση αποτελεσματικών παρεμβάσεων
• Η πληροφόρηση των μελών σχετικά με τις επιλογές χρήσης χημικών σκευασμάτων
• Ενθάρρυνση των μελών να χρησιμοποιούν ήπια χημικά ή να μη χρησιμοποιούν χημικά στον περιορισμό των παθογόνων
• Η δυνατότητα προμήθειας μέσω του οργανισμού όλων των πρώτων υλών και εμπορευμάτων που απαιτούνται
Το 99% των αμπελώνων (αφορά 1681 αμπελώνες) χρησιμοποίησε και μη χημικά σκευάσματα ως μέρος της διαχείρισης περιορισμού των ασθενειών και των ζιζανίων.
D) Η επιβεβαιωμένη υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κινδύνους για τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας οίνου. Παρόλο που η Νέα Ζηλανδία αντλεί ένα σχετικά μεγάλο ποσοστό ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, οι υψηλές ενεργειακές απαιτήσεις της βιομηχανίας οίνου έχουν αυξήσει την έρευνα ώστε ο κλάδος να οδηγηθεί σε περισσότερες εναλλακτικές και βιώσιμες λύσεις. Τα κρίσιμα σημεία για τη μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα είναι:
• Η ελαχιστοποίηση του ανθρακικού αποτυπώματος
• Η υπερκάλυψη των κυβερνητικών στόχων για μείωση της συνεισφοράς του οινοποιητικού κλάδου στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου
• Ανάληψη πρωτοβουλιών σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο για προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και μετριασμό των επιπτώσεων της
Το 97% των μελών της SWNZ (αφορά 1688 αμπελώνες και 157 οινοποιεία) παρακολουθεί και καταγράφει την κατανάλωση ενέργειας των αμπελουργικών εργασιών
E) Η οινοποιητική βιομηχανία της Νέας Ζηλανδίας συμβάλει σημαντικά στην οικονομία συνεισφέροντας 1,83 δις. δολάρια ετησίως. Επειδή αμπέλια χωρίς αμπελοκαλλιεργητές δε μπορούν ακόμα τουλάχιστον να υπάρξουν, όπως και οινοποιεία χωρίς οινοποιούς, η επιτυχία της βιομηχανίας του οίνου εξαρτάται από το πάθος και τη διάθεση των ανθρώπων του αμπελοοινικού κλάδου σε κάθε σημείο της αλυσίδας παραγωγής, πώλησης και διανομής. Για να γίνει η βιομηχανία οίνου ένας κλάδος επιλογής για τους εργαζόμενους τα κρίσιμα σημεία που εστιάζει η SWNZ είναι:
• Ο εργαζόμενος να γνωρίζει ότι όλες οι εργασιακές σχέσεις είναι νόμιμες και δίκαιες
• Η επένδυση στην δημιουργία και στη διατήρηση θέσεων εργασίας
• Η τήρηση σε απόλυτο βαθμό των κανόνων υγείας και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο
• Η επένδυση στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και του εμπλουτισμού των γνώσεων του προσωπικού
Η χάραξη ενός τόσο λεπτομερούς σχεδίου δείχνει τη διάθεση του οινικού κόσμου της Νέας Ζηλανδίας να επαναορίσει τη σχέση του με το φυσικό περιβάλλον. Μετά από δεκαετίες ανεξέλεγκτης χρήσης χημικών από την αγροτική βιομηχανία σε όλα τα μέρη του κόσμου, ίσως ήρθε η ώρα της επίγνωσης για την αναγκαιότητα μιας βιώσιμης εκεχειρίας με τη φύση. Μια αρμονική συμφωνία που μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους, τις τοπικές κοινωνίες και κυρίως να διασφαλίσει τη συνέχεια της αμπελοκαλλιέργειας για τις επόμενες γενιές.