Σχεδιασμός νέου αμπελώνα με τη βοήθεια της ταξινόμησης και της ανάλυσης του εδάφους

Η φύτευση ενός αμπελώνα αποτελεί μια μακροπρόθεσμη επένδυση και οι αποφάσεις που παίρνονται στο παρόν θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την μελλοντική επιτυχία.

Εισαγωγή

Τα ερωτήματα που βασανίζουν τους επίδοξους αμπελοκαλλιεργητές πολλά. Ποιο είναι το καλύτερο μέρος για να φυτέψω τον αμπελώνα μου; Ποια ποικιλία, ποιος κλώνος και ποιο υποκείμενο θα συνδυαστούν καλύτερα σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι γης; Πως θα αναπτυχθεί το αμπέλι εδώ ή θα αναπτυχθεί καθόλου; Τι γεύση θα έχει ο οίνος εάν το αμπέλι φυτευτεί σε αυτό το σημείο;

Οι παραγωγοί παλεύουν συνεχώς με αυτά τα ερωτήματα ακριβώς επειδή οι αποφάσεις που παίρνονται σήμερα στοχεύουν σε μια πιθανή επιτυχία 20 χρόνια μετά. Για να πάρουμε όμως αυτές τις αποφάσεις είναι απαραίτητο να έχουμε πλήρη γνώση των ιδιοτήτων του εδάφους.με το οποίο θα εργαστούμε, της τοπογραφίας και του κλίματος της περιοχής.

Ανακαλύψτε το terroir σας

Η βιομηχανία οίνου της Ν. Αφρικής έχει την έδρα της σε ένα από τα παλαιότερα τοπία του κόσμου. Τα εδάφη στα οποία αναπτύσσονται οι αμπελώνες είναι τόσο διαφορετικά που χρειάζεται να αναπτυχθεί ένα δικό τους σύστημα ταξινόμησης. Με μια πληθώρα οροσειρών και λόφων υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία στην τοπογραφία. Όσον αφορά στο κλίμα, λίγα μέρη παρουσιάζουν τόση ποικιλία.

Αυτός ο συνδυασμός μεταβλητών έχει μεγάλη επιρροή στην ανάπτυξη των πρέμνων, στην προσδοκώμενη ποιότητα και στο στυλ των οίνων. Η αλληλεπίδραση του περιβάλλοντος κυνηγώντας το “απόλυτο” ποιοτικά προϊόν γοητεύει εκατοντάδες χρόνια τους οινοπαραγωγούς. Επειδή όμως το πλήθος των μεταβλητών που έχουν μια συνεργητική επίδραση στο τελικό προϊόν είναι δύσκολο να εκφραστούν με μια έννοια, οι Γάλλοι χρησιμοποίησαν τον όρο “terroir”– έναν ευρύτερο όρο.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα την έννοια του terroir πρέπει να την αναλύσουμε στα επιμέρους στοιχεία της. Εάν θεωρήσουμε το έδαφος το σημείο εκκίνησης, ένας λεπτομερείς χάρτης του εδάφους γίνεται ένας από τους σημαντικούς χάρτες βάσης πάνω στον οποίο μπορούμε να κάνουμε το σχεδιασμό μας. Ένας χάρτης εδάφους υποδεικνύει διαφορές στο έδαφος, με τη μορφή ομογενών μονάδων εδαφικής χαρτογράφησης (HMUs). Κάθε HMU έχει ένα σύμβολο στο χάρτη που περιγράφει τον τύπο του εδάφους. Συνήθως αποτελείται από μια συντομογραφία της μορφής του εδάφους, ακολουθούμενη από ένα αριθμητικό σχήμα που περιλαμβάνει μια παραπάνω διαίρεση της μορφής του εδάφους με βάση την κατηγορία του, το πραγματικό βάθος, το ποσοστό του βραχώδους υλικού κ.λ.π.

Κάθε HMU έχει διαφορετικές προκλήσεις και διαφορετικά πλεονεκτήματα και ένας έμπειρος γεωπόνος μπορεί να εξάγει διάφορα συμπεράσματα από τη μελέτη ενός τέτοιου χάρτη. Στη συνέχεια, μπορούν να ληφθούν επικαιροποιημένες αποφάσεις για την αναγκαιότητας της αποστράγγισης,.για την προετοιμασία του εδάφους πριν τη φύτευση, τον τύπο και τη διάρκεια του ποτίσματος. Ακολούθως λαμβάνονται αντιπροσωπευτικά δείγματα του εδάφους σύμφωνα με τις παραλλαγές του για να εντοπιστούν χημικοί περιορισμοί και ελλείψεις και να γίνουν οι απαραίτητες υποδείξεις για βελτίωση.

Κάθε ποικιλία και ειδικά κάθε υποκείμενο έχει ξεχωριστές εδαφικές απαιτήσεις και αντοχές. Εάν τα χαρακτηριστικά του εδάφους και οι περιορισμοί είναι γνωστά, το υποκείμενο μπορεί να έχει τη βέλτιστη απόδοση στο συγκεκριμένο τύπο εδάφους.

Το επόμενο στοιχείο που επιδρά σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της αμπέλου είναι το κλίμα. Το κλίμα είναι ένας πολύ ευρύς όρος που μπορεί να αναλυθεί σε επιμέρους όρους , όπως π.χ. η μέση μηνιαία θερμοκρασία και η ετήσια βροχόπτωση. Αν και τα δεδομένα από τους πλησιέστερους μετεωρολογικούς σταθμούς είναι πολύ χρήσιμα για την κατανόηση του κλίματος, δεν μπορούν να φανούν οι κλιματικές διαφορές σε επίπεδο αμπελοτεμαχίων (μικρόκλιμα).

Οι πιο επιδραστικοί κλιματικοί παράγοντες που προκαλούν και τις σημαντικότερες διαφορές σε επίπεδο αμπελοτεμαχίων.είναι η ηλιακή ακτινοβολία, ο άνεμος και η τοπογραφία. Αυτές οι παράμετροι μπορούν να χαρτογραφηθούν μέσα από την ανάλυση του τόπου, ώστε να απεικονιστούν και οι διαφορές. Τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το κλίμα όπως το υψόμετρο, η κλίση και η μορφή της, η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας, οι ώρες ηλιοφάνειας και η συσσώρευση της ροής των υδάτων, είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία για την απεικόνιση ακόμα και των ελάχιστων διαφορών στο κλίμα σε επίπεδο αμπελοτεμαχίου. Αυτές οι πληροφορίες είναι πολύτιμες καθώς οι ποικιλίες παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές στις κλιματικές απαιτήσεις. Τα απαιτούμενα δεδομένα λαμβάνονται μέσω της επεξεργασίας των περιγραμμάτων άλλα και των άλλων εδαφικών δεδομένων και ενσωματώνονται σε ένα σύστημα GIS (Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών) για τη δημιουργία ενός ψηφιακού εδαφικού μοντέλου. Οι εδαφικές πληροφορίες όπως η κλίση και η ροή των υδάτων είναι πολύ χρήσιμες και για τον καθορισμό των ορίων του εδάφους, επειδή προβλέπουν τις συνθήκες (φυσικές, χημικές, βιολογικές) των υπόγειων υδάτων.
Συμπέρασμα

Ο σχεδιασμός του αμπελώνα δε χρειάζεται και δε πρέπει να γίνει αποκλειστικά από τον παραγωγό. Η συμμετοχή εδαφολόγου και αμπελουργού μπορεί να απλοποιήσει τη διαδικασία. Με τη συμμετοχή όλων των επιστημόνων μπορούν να σχεδιαστούν λεπτομερείς εδαφικοί και τοπογραφικοί χάρτες.προκειμένου να δημιουργηθούν ομοιογενή αμπελοτεμάχια με τις βέλτιστες επιλογές ποικιλίας και υποκειμένου.

ΠΗΓΗ: Wineland by Heinrich Schloms

✒️ Δημήτρης Καραχάλιος, ΟΙΝΟΛΟΓΟΣ