ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΕΚΙΟΣ, ΟΙΝΟΛΟΓΟΣ
Περιτριγυρισμένη από την θάλασσα η Κρήτη, διαμόρφωσε μια αρκετά ιδιαίτερη ποικιλιακή ταυτότητα. Η θέση της ανάμεσα σε Ευρώπη, Αφρική και Ασία που μπορούμε να χαρακτηρίσουμε, κοινότυπα, σταυροδρόμι πολιτισμών, αποδείχθηκε ένα μεγάλο χωνευτήρι που υποδέχτηκε, ανέπτυξε, καλλιέργησε αλλά και ανάδειξε μερικές δικές της ποικιλίες. Αιώνες ανταλλαγών και επαφών δημιούργησαν τον σύγχρονο αμπελώνα που οι οινοπαραγωγοί έχουν ανεβάσει σε ένα υψηλό βαθμό ωριμότητας.
Κάθε χρονιά, καθώς δοκιμάζουμε τα κρασιά, στις εκθέσεις που διοργανώνονται στο νησί αλλά και στην Αθήνα, διαπιστώνουμε ότι οι παραγωγοί αναζητούν και προσπαθούν για το καλύτερο. Ποικιλίες ξεχασμένες ή παραγνωρισμένες έρχονται στην επιφάνεια, αποκτούν πρόσωπο και προσωπικότητα δείχνοντας πόσα ακόμα έχουμε να μάθουμε από την Κρητικό αμπελώνα. Ποικιλίες με ελάχιστο γνωστά ονόματα αλλά και εξωτικά, ασυνήθιστα – πέρα από τις συνηθισμένες γαλλικές ποικιλίες – Βιδιανό, Μοσχάτο Σπίνας, Malvasia di Candia, Δαφνί, Πλυτό κ.α. έχουν για τα καλά μπει στην αγορά και καλούν τους οινόφιλους να ανακαλύψουν τους κρυμμένους θησαυρούς του νησιού.
Λευκές ποικιλίες
• Βηλάνα: Ίσως είναι η πιο γνωστή, κυρίως γιατί είναι σε μεγάλη έκταση που καλλιεργείται αλλά είναι και η κύρια ποικιλία της ζώνης Π.Ο.Π. Πεζά. Αν και πρόσφατα οι παραγωγοί την είδαν με συμπάθεια και προσοχή, έχει αποδείξει ότι είναι σε θέση να δώσει κρασιά φρέσκα, δροσερά και φρουτώδη. Θα την συναντήσουμε και στην ζώνη Π.Ο.Π. Σητεία.
• Βιδιανό: Ανήκει στην «νέα» γενιά των ποικιλιών, αυτών που θα κάνουν την διαφορά. Ένα ατού στα χέρια των παραγωγών που θα τους διαφοροποιήσουν από τους αντιπάλους τους. Αρωματικά στοιχεία βερίκοκου και κρεμώδες στόμα. Προκαλεί σε πειραματισμούς για ζύμωση και ωρίμανση στο βαρέλι.
• Δαφνί: Η φύση δεν σταματάει να μας εκπλήσσει με τα καπρίτσια της. Να μια ποικιλία που δεν έχει ταίρι στο κόσμο όλο. Όνομα και πράμα, το Δαφνί διαθέτει τα αρώματα του φυτού δάφνη, από εκεί φαίνεται πήρε το όνομά του. Διαθέτει μέτριο σώμα και μαλακή γεύση. Ο ιδιαίτερος αρωματικός χαρακτήρας δένει με τα κρητικά εδέσματα που χρησιμοποιούν κρητικά βότανα.
• Πλυτό: Μαζί με το Δαφνί, αποτελεί μια ακόμα μοναδική κρητική ποικιλία. Σχεδόν εξαφανισμένη επανήλθε στο προσκήνιο με κρασιά που έχουν καλή οξύτητα και για αυτό μπορούν να βελτιώσουν τα χαρμάνια με άλλες ποικιλίες που δεν έχουν.
• Θραψαθήρι: Ταξιδεύοντας στην Κρήτη από άκρο σε άκρο το Θραψαθήρι θα σας συνοδέψει σαν ένας πιστός φίλος αφού πολλοί παραγωγοί το έχουν εντάξει στις προτάσεις τους. Έχει ένα βοτανικό άρωμα αλλά τα κρασιά του διακρίνονται από το γεμάτο στόμα. Θα το βρείτε να συμμετέχει στα Π.Ο.Π. Σητεία με την Βηλάνα, αλλά και σε μονοποικιλιακές εκδόσεις.
• Malvasia di Candia: Μια αρωματική ποικιλία που το όνομά της, φέρνει στην μνήμη μας τον ξακουστό γλυκό Μαλβαζία οίνο, που έγινε γνωστός σε όλη την Δύση, από τους Ενετούς. Είναι άγνωστό αν η ίδια συμμετείχε τότε, πολύ πιθανό, αλλά σήμερα έχει δώσει μονοποικιλιακούς ξηρούς και γλυκούς οίνους.
Ερυθρές ποικιλίες
• Κοτσιφάλι: Το οπλοστάσιο των κρητικών ποικιλιών διαθέτει και ερυθρές προτάσεις, όπως το Κοτσιφάλι. Κερδίζει εύκολα αλκοολικούς βαθμούς, περιέχει μαλακές τανίνες και καθώς δεν είχε σταθερό χρώμα, συνήθως το βρίσκαμε σε χαρμάνι με το Μαντηλάρι. Οι νέες τεχνικές οινοποίησης, εξασφαλίζουν ότι οι μονοποικιλιακές εκδόσεις του θα ικανοποιήσουν όσους αγαπούν τα μαλακά κρασιά.
• Μαντηλάρι: Το Αιγαίο πέλαγος δεν εμπόδισε το Μαντηλάρι (Μαντηλαριά) να φτάσει μέχρι τα ακρογιάλια της Κρήτης. Ποικιλία με έντονο χρώμα και υψηλές τανίνες , ίσως και για αυτό πολυταξιδεμένη, την βρίσκουμε να συντροφεύει το Κοτσιφάλι συμπληρώνοντας η μία την άλλη. Οι παραγωγοί έχουν αρπάξει την πρόκληση και προτείνουν μονοποικιλιακά από το Μαντηλάρι.
• Λιάτικο: Θα το συναντήσουμε στο νομό Λασιθίου αλλά και στο Νομό Ηρακλείου. Ωριμάζει γρήγορα, ακόμα και τον Ιούλιο, πιθανόν από εκεί να προέρχεται το όνομά της. Δίνει εξαιρετικά γλυκά κρασιά, με ώριμους χαρακτήρες μαρμελάδας βερίκοκου και νότες σοκολάτας. Π.Ο.Π. Σητεία και Δαφνές είναι οι πιο γνωστές περιοχές παραγωγής των κρασιών του.
• Ρωμέικο: Μην νομίζετε ότι τα Χανιά είναι μόνο το ενετικό λιμάνι και το τουριστικό κομμάτι. Είναι και αμπελώνας με αρκετούς δυναμικούς παραγωγούς. Εκεί καλλιεργείται τα Ρωμέικο που δίνει κρασιά με αρκετό αλκοόλ, μέτρια οξύτητα και χρώμα που σύντομα γυρίζει από ερυθρό σε κεραμιδί. Από το Ρωμέικο παράγεται ο Μαρουβάς, επιδόρπιος οίνος, κάποτε διάσημος σήμερα όχι τόσο στην μόδα.
Wines of Crete
Η αναγέννηση του κρητικού αμπελώνα έδειξε σύντομα στους οινοπαραγωγούς ότι είχαν να κερδίσουν μέσα από οργανωμένες, συντονισμένες και προγραμματισμένες ενέργειες. Δημιουργήθηκαν δύο σύλλογοι, (το Δικτύο Οινοποιών Νομού Ηρακλείου που συμμετέχουν και οι Λασιθιώτες, και το Δικτύο Οινοποιών Χανίων – Ρεθύμνης) που για καλύτερο συντονισμό βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα του κεντρικού οργάνου Wines of Crete. Οι δράσεις που έχουν αναπτύξει περιλαμβάνουν στοχευμένες γευσιγνωσίες, εκθέσεις, εκδηλώσεις με επιστημονικό προσανατολισμό και ανάπτυξη του οινοτουρισμού καθώς η Κρήτη διαθέτει όλα τα στοιχεία (περιβάλλον, κουλτούρα, διατροφή κ.α.).